Phát biểu đề dẫn tại Hội thảo nêu trên, ông Nguyễn Văn Chí, Phó Chánh phòng Thường trực Văn phòng điều phối Nông thôn mới Hà Nội cho biết, hoa cây cảnh gắn bó mật thiết với thăng trầm của lịch sử, văn hóa dân tộc. Đây không phải chỉ là một thú chơi tao nhã mà còn là nét văn hóa của người Thủ đô; phát triển hoa cây cảnh không những bảo vệ môi trường sinh thái sáng - xanh - sạch - đẹp mà còn là một mũi nhọn kinh tế gia tăng thu nhập để nâng cao đời sống của người dân góp phần thiết thực vào Chương trình xây dựng nông thôn mới và phát triển đô thị trên địa bàn thành phố Hà Nội.
Toàn cảnh Hội thảo
Những kết quả bước đầu
Phó Chánh phòng Thường trực Văn phòng điều phối Nông thôn mới Hà Nội chia sẻ, đến nay Hà Nội có diện tích đất tự nhiên 3.345,0 km2, sau khi sáp nhập kể từ ngày 1/3/2020 có 30 đơn vị hành chính gồm 12 quận, 17 huyện,1 thị xã; cấp xã gồm 383 xã, 175 phường và 21 thị trấn. Chương trình xây dựng nông thôn mới đến hết năm 2020 đã có 12 huyện thị xã đạt chuẩn nông thôn mới/ 18 huyện thị xã ngoại thành. Có 386/382 xã đạt chuẩn nông thôn mới và 29 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. Có thể nói sau 10 năm xây dựng nông thôn mới bộ mặt nông thôn Hà Nội đã đổi thay rõ rệt thu nhập người dân ngày một được nâng cao, hạ tầng cơ sở vật chất kỹ thuật ngày một được đồng bộ đáp ứng nhu cầu sản xuất kinh doanh và sinh hoạt của người dân, các thiết chế văn hóa ngày càng được duy trì phát triển; đặc biệt cảnh quan môi trường đã được cải thiện đáng kể các đường hoa, cây xanh và trang bích họa đang được người dân quan tâm và mở rộng để mỗi một địa phương là một miền quê đáng sống để nhân dân đến du lịch, trải nghiệm và thưởng ngoạn.
Để phát triển kinh tế nông thôn bên cạnh phát triển các loại cây trồng vật nuôi phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày của người dân thì UBND Thành phố đã ban hành Quyết định số 390 ngày 17 tháng 1 năm 2019 về Danh mục sản phẩm nông nghiệp được cấp thành phố, các ngành hàng,sản phẩm nông nghiệp quan trọng cần khuyến khích và ưu tiên hỗ trợ thực hiện liên kết sản xuất gắn với tiêu thị sản phẩm của thành phố Hà Nội trong đó xác định rõ hoa, cây cảnh là sản phẩm chủ lực của Thành phố.
Ông Nguyễn Văn Chí, Phó Chánh phòng Thường trực Văn phòng điều phối Nông thôn mới Hà Nội
“Diện tích trồng Hoa cây cảnh của Hà Nội cũng tăng mạnh từ 5.484 ha năm 2015 lên 7.960 ha năm 2020. Cơ bản trên 70% diện tích được trồng tập trung điển hình là ở các quận huyện Bắc Từ Liêm, Mê Linh, Tây Hồ, Đan Phượng, Thường Tín; nhiều mô hình ứng dụng công nghệ cao trong trồng hoa lan hồ điệp, hoa lan VAR. Với các tiến bộ mới về giống, quy trình chăm bón, hệ thống dinh dưỡng khoáng, tự động, ánh sáng và nhiệt độ được điều chỉnh, năng suất cây trồng ở đây đạt khá cao và việc sản xuất bước đầu được xem là hiệu quả. Giá trị sản xuất bình quân đạt từ 0,5-1,5 tỷ/ha/năm, nhiều mô hình đạt từ 1,3 tỷ đến 2,2 tỷ đồng/ha/năm. Tỷ lệ cây xanh phân tán, ven đường của Hà Nội còn thấp mới chỉ đạt từ 2- 3m2/người...“, ông Nguyễn Văn Chí nhấn mạnh.
Cũng theo vị Phó Chánh phòng Thường trực Văn phòng điều phối Nông thôn mới Hà Nội thì Hà Nội được coi là “Đất trăm nghề”, Hà Nội có 1.350 làng nghề và làng có nghề với 47 nghề trong tổng số 52 nghề truyền thống của cả nước. Thực hiện Nghị định số 52/2018/NĐ – CP của Chính phủ ngày 12/04/2018 trong đó đã chính thức công nhận hoạt động sản xuất và kinh doanh Sinh Vật Cảnh là một trong 07 ngành nghề phát triển nông thôn; đến nay Hà Nội đã công nhận được 313 làng nghề, làng nghề truyền thống trong đó có có 11 làng nghề, làng nghề truyền thống về hoa, cây cảnh được UBND Thành phố công nhận như: Làng nghề sinh vật cảnh thôn Cơ Giáo; Làng nghề sinh vật cảnh thôn Xâm Xuyên; Làng nghề hoa cây cảnh Nội Thôn huyện Thường Tín; Làng nghề hoa, cây cảnh Hạ Lôi; Làng nghề hoa, cây cảnh Liễu Trì; Làng nghề hoa Đại Bái huyện Mê Linh; Làng nghề cây cảnh hoa giấy thôn Phù Đổng huyện Gia Lâm; Làng nghề truyền thống hoa Tây Tựu quận Bắc Từ Liêm; Làng nghề trồng Quất cảnh xã Tàm Xá huyện Đông Anh; Làng nghề truyền thống hoa đào Nhật Tân; Làng nghề truyền thống Quất cảnh Tứ Liên quận Tây Hồ.
Ông Nguyễn Văn Chí trao bằng tri ấn cho các cá nhân đã đồng hành với chương trình Vì Một Việt Nam Xanh
Nhiều khó khăn bất cập
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được bước đầu về sản xuất và kinh doanh hoa cây cảnh, ông Nguyễn Văn Chí cũng thẳng thắn chỉ ra nhiều khó khăn bất cập dẫn tới ngành hoa, cây cảnh chưa phát huy hết tiềm năng và lợi thế của Thủ đô như: Xuất đầu tư cho hoa, cây cảnh ứng dụng tiến bộ kỹ thuật mới, công nghệ cao thường là lớn xong việc tiếp cận chính sách vay vốn còn gặp nhiều khó khăn do cây cảnh chưa có đơn vị định giá để làm tài sản thế chấp nguồn vốn vay các ngân hàng thương mại; Các chính sách từ Trung ương đến Thành phố đều có xong áp dụng vào thực tiễn còn gặp nhiều khó khăn bất cập; Công tác quy hoạch vùng sản xuất cây xanh, cây công trình và hoa cây cảnh để thành một ngành kinh tế sinh thái còn nhiều địa phương chưa quan tâm và chú trọng; Chưa có hệ thống văn bản pháp lý đồng bộ tạo hành lang để phát triển ngành kinh tế sinh thái hoa, cây cảnh...
“Gần đây thị trường hoa lan VAR hiện rất sôi động xong vẫn còn có nhiều cách nhìn trái chiều nhau từ các nhà quản lý, khoa học, và các đơn vị truyền thông, việc thổi giá, lừa đảo thường xuyên xuất hiện trên mạng xã hội làm mất định hướng và niềm tin của người tiêu dùng và lao đao cho các nhà vườn sản xuất kinh doanh chân chính...“, ông Nguyễn Văn Chí nhấn mạnh.
Hội thảo thu hút rất đông các chủ thể của Hà Nội và nhiều tỉnh thành tham gia
Cần ra soát văn bản chính sách
Để đạt được mục tiêu của chương trình 04 của Thành ủy Hà Nội tôi xin đề xuất một số nội dung liên quan đến phát triển hoa, cây cảnh – ngành kinh thế sinh thái trong xây dựng nông thôn mới và phát triển đô thị trong thời gian tới, ông Nguyễn Văn Chí đề nghị: Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp các tỉnh, thành phố rà soát những chính sách liên quan đến phát triển hoa, cây cảnh để bổ xung, chỉnh sửa tháo gỡ những nút thắt trong thực hiện chính sách ở cơ sở để tạo bước đột phá thúc đẩy phát triển ngành hoa, cây cảnh; Hội, Hiêp hội ngành hàng hoa, cây cảnh cần phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp để định giá hoa cây cảnh, gắn mã vùng trồng, truy xuất nguồn gốc, thiết lập bản đồ số về hoa cây cảnh để minh bạch thông tin và phục vụ công tác quản lý và giám sát; Các tỉnh, thành phố chỉ đạo các sở ngành và UBND cấp huyện làm tốt công tác quy hoạch và bố trí nguồn lực để phát triển ngành hàng hoa, cây cảnh là mũi nhọn và chủ lực của địa phương trong phát triển kinh tế, cải tạo môi trường nhằm thiết thực phục vụ chương trình nông thôn mới và phát triển đô thị của địa phương.
Cũng nhân dịp này, vị lãnh đạo Văn phòng Điều phối nông thôn mới Hà Nội cũng đã đề nghị các đơn vị thông tấn báo chí của trung ương và địa phương quan tâm đến tuyên truyền ngành hàng hoa, cây cảnh trên cơ sở tôn chỉ mục đích thúc đẩy phát triển ngành hàng nhằm thực hiện có hiệu quả Chương trình xây dựng nông thôn mới và phát triển đô thị của các địa phương.